Konuyu Oyla:
  • Derecelendirme: 0/5 - 0 oy
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

Kırklar cemi nedir? Kırklar cemi inanışı
#1

Kırklar Meclisi ve Cemi, Aleviliğin temel ibadeti olan Cem’in kaynağıdır. Kırklar meclisi, zamanı mekanı belirli olmayan içinde Hz. Ali’nin de olduğu, Muhammed’in sonradan katıldığı bir ulular meclisi, Aleviler için (menkıbevi)[108] derin sembolik anlamları olan ritüelin adıdır. İslam anlayışı bu inanışı kabul etmemektedir. Geleneksel Alevi kaynaklarında bu olay Miraç Gecesine[109] bağlanarak anlatılır. Kırk kişinin katıldığına inanılan bu meclisteki ibadette yaklaşık yarı yarıya kadın erkek bulunmuştur. Aleviler Kırklar ve 40’lar meclisinin inanç ve sosyolojik boyutlu bir ulular topluluğu meclisi olduğuna inanır.

İçinde Ali ve Fatıma’nın da bulunduğu, Kırklar Cemi mitolojisinin, birkaç yorumu vardır fakat yaygın olan anlatım özet olarak şöyledir: Muhammed Miraca (tanrı ile görüşmeye) çıkarken önüne bir Aslan[110] çıkar, yola devam etmek için Muhammed peygamberlik matemini (yüzük/mührünü) bu aslana vermek zorunda kalır. Tanrı katına varan Muhammed, bir ışık içinde, tanrının ses ve cemalini, Ali’nin ses ve sıfatına benzetir, bir süre muhabbet ederler.

Muhammed miraçtan geri dönüşünde, bir mekandan ‘gizli kırklar meclisi toplantısından’ sesler duyar. Merak eder, kapıyı çalar. İçeriden, Sen kimsin ? diye seslenirler. - Ben son Peygamber Muhammed Mustafa’yım der.. Kırklar; bize peygamber gerekmez /ihtiyacımız yok diye içeri alınmaz. Şaşkın bir şekilde geri dönen Muhammed’e melekler. O ulu meclise dahil ol der. Geri dönüp kendini soy ve sosyal statüsü ile tanıtır. Bize soy sop mal mülk gerekmez diye, yine içeri alınmaz. Ne zamanki meleklerinde tavsiyesi ile; sıradan bir insan ‘hâdimül-fukârayım’[111] fakir fukaranın ‘hizmetçisiyim‘ dediğinde içeriye kabul edilir. Görüldüğü gibi Muhammed, Peygamber olarak Kırklar cemine alınmaz, ancak HİZMETÇİ olarak alınır. Bu anlamda Aleviliği peygamber anlayışı da çok farklıdır.

Bu nedenle Alevlikte hizmet deyimi, ‘halka hizmet, hakka hizmet’ çok önemli yer tutar, örneğin cemde yapılan görevlere 12 hizmet denilir, ve hizmet duası okunur. Muhammed önce orada gördüklerinden çekinmiş, Cem’inin gerçek olup olmadığından kuşkulanmış, Kırklara Siz kimsiniz? Küçüğünüz, büyüğünüz (lideriniz) kim ? diye sormuş. Burada Muhammed’in Kırklardan habersiz olduğu, Kırklar meclisinin ondan önce var olduğu görülmekte. Biz Kırklarız birimizde kırkımızda büyüğümüzde küçüğümüzde tek bir ‘CANdır’ cevabını almış.

Kırklar kendilerinin hak olduklarını kanıtlamak için içlerinden birinin koluna neşter[112] (bıçak) vurulur, kırkının da bileklerinden kan aktığını, birinin kolu sarılınca hepsinden akan kanın durduğunu gören Muhammed onların Cem’in hak olduğuna inanmış. Ayrıca Muhammed Miraca çıkarken Aslan’ın ağzına verdiği matemi/yüzüğü orada Hz. Ali’de görür. Kırklar Muhammed ten, Hadümül-fukara marifetini/hizmetini görelim, Salman’ın getirdiği engürü (üzüm tanesini) Kırklara paylatır demiş. Muhammed biraz yardımla üzüm tanesini eli ile ezip kırklara sunmuş, Kırklar’ın biri, ve Muhammed’de içmiş, hepsi esrik (seri-hoş) olmuş, işte o zaman vecde (coşkuya) gelerek kalkıp semah eylemişler. Semah eylerken başından sarılı tacı düşmüş, Kırklar onu kırk parçaya bölmüşler ve bellerine bağlamışlar. O gece Cem ibadeti böyle olmuş. Ve işte Alevi-Bektaşilerin temel ibadeti olan Cem ritüelinin temeli bu şekilde atılmıştır. Tüm cemlerde okunan ‘Miraçlama’ deyişinde de bu dile getirilir. Kırklar meclisi ve cemde birçok inançsal, sosyal, sembolik yanlar vardır. (Ayrıntılı bilgi için 16. cem bölümüne bakınız.)

Geleneksel olarak Cemin kaynağı, bu kırklar cemi mitolojisine dayandırılsa da, birçok araştırmada, Cemin kaynağının İslam öncesi ve sonrası, örneğin MÖ 4 bin yıllarında Sümerlerde 12 hizmetli Cem ve eski Türk inancı Şamanizm de, Şaman,[113] yönetiminde, kadın erkeğin katıldığı, sazlı sözlü, yemek içki danslı ayinler görülmektedir.

Cem kelimesi Arapça’da toplama biriktirme topluluk anlamına gelirken, Farsça’da birlik birleşmek anlamlarına geliyor. Aynı zamanda cem sözcüğü ve Cem eski (İslam öncesi) İran söylencelerinde içkiyi (şarabı) bulan içkili toplantılar düzenleyen şarap anlamına gelen Cem-Şıh’ın (Şahın) adıdır. Söylenceye göre gökten inen bulutlu bir ışığın içinden, elinde üzüm salkımı olan güzel bir kız iner, bunu gören bir çoban ona aşık olur, kız bir üzüm tanesini ezip suyunu çobana içirir. Esir olan çobanın gözü gönlü açılır, ikisi evlenip mutlu olurlar. Bu olayı tören haline getiren kişi Cem adında ki şah/hükümdarmış. Sonraları bu olaya ve Cem adlı o şaha saygı göstermek için, belirli aylarda içkili çalgılı ayni-i cem denen törenleri düzenlenmiş. Gökten inen bu ışınlı buluta da Cemşid (cem–ışık) Cemin ışığı denmiş. Alevilikte CEM âyin-i, bunlar gibi birçok eski Türk, İran, Anadolu, Mezopotamya, Sümer, inanç ve kültürün kaynaşmasının bir sonucudur. Cem Alevi inancının en önemli inançsal ritueli (ibadetidir), Cemsiz Alevi-Bektaşilik düşünülemez.


http://www.zohreanaforum.com/alevilik-be...anisi.html

alevilik,alevi ibadetleri
Cevapla


Konu ile Alakalı Benzer Konular
Konular / Yazar Yorumlar Okunma Son Yorum
Muharrem Cemi
Dede-baba
Son Yorum Yazar: Dede-baba
11-14-2013, 02:46 PM

Hızlı Menü:


Konuyu Okuyanlar: 1 Ziyaretçi