Muharrem orucu ve kerbela İmam Hüseyin Üzerine yazılan mersiyelerden bahsetmeden olmaz. Şimdi tarihi kaynaklarda mersiler üzerine bilgi verelim:


1- - Maktel’ul-Huseyn, c. 1, s. 87-88. Zehair’ul-Ukba, s. 119.

2- - Müstedrek’us-Sahihayn, c. 3, s. 176. Hz. Peygamber’in Ümmü Seleme’nin evinde ağladığını anlatan diğer kaynaklar da şunlardır: Zehair’ul-Ukba, s. 147. Fusul’ul-Muhimme, s. 154. Sırat’us-Seviyy, s. 94. Mecma’uz- Zevaid, c. 9, s. 118-119. Kenz’ul-Ummal, c. 6, s. 223. Müstedrek’us-Sahihayn, c. 4, s. 398.

3- - Hz. Peygamber’in Aişe’nin evinde bulunduğu zamanlar Hüseyin’e ağladığı şu kaynaklarda da geçmektedir:

Mucem’ul-Kebir; Hz. Hüseyin’in hayatıyla ilgili bölüm. Müsned-i Ahmed, c. 6, s. 294. Haysemi “el-Mecma”, c. 9, s. 187. Sevaik’ul-Muhrika, s. 115. Mecma’uz Zevaid, c. 9, s. 187-188. Suyuti “Hasais”, c. 2, s. 125-126.

4- - Müsned-i Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 60-61’de.

5- - Müsned-i Ahmed, c. 2, s. 60-61. El- Musannef, c. 12; Tabakat-ı İbn-i Sa’d; Müsned-i Ebu Ya’li; Mucem’ul-Kebir; Zehair’ul-Ukba, s. 148; Cami’us-Sağir, c. 1, s. 13; Sevaik’ul-Muhrika, s. 115.

6- - Bihar’ul-Envar, c. 46, s. 108.
Hadis kaynakları dışında Alevi-bektaşi literatüründe ise aşağıdaki kitaplar bulunur


1- Fuzuli, " Hadikatü's süeda (Saadete ermişlerin bahçesi)

2-Fuzuli , Mersiyeyi Al-i Aba

3- Yusufi'nin, Maktel (1361 yılında yazıldı Yıldırım beyazıd Hana sunuldu.)

4-Kastomolulu Şadi, Destan-ı Maktel-i Hüseyin

5-Lami çelebinin, maktel-i Hüseyin

6-Fazlullah Rahimi'nin, Gülzar-ı Hasaneyn

7- Mirza Muhammed Naki'nin, Kumru

Bu konudaki kaynak eserler arasında gösterilebilir

Hz. Hüseyin'in şehid edilmesiyle neticelenen acı olay... Ehl-i Beyt yarenlerini derinden etkilemiş büyük bir hüzün meydana getirmiş.. Hz. Hüseyin'in şahsında Ehl-i Beyt'e olan sevgi ve muhabbet.. Edebiyatta "maktel-i Hüseyin" adlı türüm doğmasına neden olmuştur..

Hüseyin adını Peygamber'imiz koymuştur.. Oysaki o zamana kadr böyle bir isime raslanmamaktadır.. Rivayet o dur ki.. İmam Hüseyin'in kulağına peygamber "O cennet gençlerinin efendisi (Seyyid) dir" diye seslendiği söylenir..

kerbela olayını anlatan ilk kitaplar kitapçık şeklindeydi.. ve maktel ismini taşımaktaydı.. maktel= Katl (katledilen ..öldürülen.. öldürmek) kelimesinden alınmıştır.

Tarih biliminde ise, İmam hüseyin ve katledilişi anlaşılır.. mektel-i Hüseyin'ler manzum ve nesir olarak bazende her ikisi birlikte yazılmıştır.


İlk defa arap aleminde Ebu Mihnef tarafından ele alınan Kerbela hadisesi bir çok arap edibin (şair) eserleri ile geliştirilmiştir. Bu türün en tanınmış ve kabül göreni ise Fuzuli'nin saadete ermişlerin bahçesi adlı eseridir.

Fuzuli saadete ermişlerin bahçesi adlı eserinde şöyle der.

" Mah-ı muharrem oldı meserret haramdur
Matem bugün şeriata bir ihtiramdur
Şad olmasun bu vakıada şad olan gönül
Bir dem bela vü gussadan azad olan gönül. "

Allah Eyvallah

Saygılarımla..