Demokratikleşmenin “d”sine hasret topraklarda, paketli demokrasi genel olarak “olumlu fakat yetersiz” karşılandı. Hoş, demokratikleşmenin paket halinde sunulması zaten farklı bir beklenti doğurmuyor.
Herkes biliyor ki bu hamle, AKP’nin özellikle dışarda zarar gören imajını toparlamaya ve seçim hazırlığına yönelik.
Oysa Türkiye çok daha derinlikli, reformist, kapsayıcı bir demokratikleşme hamlesini hak ediyor. Kamuda başörtüsü engeli, W-Q-X’ye “izin”, özelde de olsa anadile serbestlik, yer isimlerine özgürlük, iyi hoş da... Zaten geç kalınmış, çoktan sözü verilmiş adımlar değil mi?
AKP hükümeti, sekiz yıl önce, yani 2005’te AB müzakereleri için iradesini ortaya koyarken bugünkü paketten çok daha ilerici adımlar atmayı vaat ediyordu.
2009’daki “demokratik açılım” hamlesi, Kürt sorunu açısından çok daha ilerici tartışmaların yapılabildiği bir ortam sağlamıştı. Farklı sesler, düşünceler dört yıl önce çok daha büyük bir rahatlıkla dile getiriliyordu.

NEFRET SUÇU NASIL YORUMLANACAK?
Paketten çıkan en sevindirici gelişme, “nefret suçları”nın nihayet ceza kapsamına alınması oldu. Fakat ırk, cinsiyet, dil, din, milliyet gibi nedenlerle işlenen suçların nasıl cezalandırılacağı hayli yoruma açık. Bu da büyük bir tehlike.
Mesela, ayrımcı, aşağılayıcı dil kullanan siyasetçiler ve medya, nasıl cezalandırılacak?

Din konusu hassas... Sünni İslam’a “hakaret etmek” eminim en ağır şekilde cezalandırılacak. Peki Alevilik, Hıristiyanlık, Ermenilik veya başka inançlar söz konusu olduğunda nasıl uygulanacak?

Korkarım “nefret suçu”yla Fazıl Say örneğinde gördüğümüz gibi, dinle, dindarlarla ilgili yapılan bir yorum veya “retweet” yüzünden insanların hapse atılması kolaylaşacak.

Nefret suçu olsaydı, Hrant Dink cinayeti işlenmezdi yorumu da pek safça. Kadın cinayetleri, yeni yasalarla engellenebildi mi? Cezalandırma daha mı adil? Hayır.

Düşünce özgürlüğünün hiçe sayıldığı, insanların düşünceleri yüzünden yıllarca tutuklu yargılandığı bir ülkede, nefret suçu nasıl tanımlanacak?

TEMEL SORUNLAR DURUYOR
Paket şahane, paket umut verici deniyor... İyi de en temel demokrasi sorunları yine öteleniyor! Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve ÖYM’lerin kaldırılmasına dair tek bir satır yok. Oysa binlerce insan, “örgüt üyeliği” bile kanıtlanmadan hüküm giydi.

Basın özgürlüğünden de bahis yok. Tutuklu gazeteciler, her İlerleme Raporu’nda, her müzakerede karşımıza çıkan bir utanç lekesi olmaya devam edecek.

Cemevleri ibadethane statüsüne kavuşmadıkça, Ruhban Okulu ayıbı sonlandırılmadıkça, Kürtçe özel okulla ve propagandayla sınırlandırıldıkça, azınlıklar konusunda demokratikleşmeden bahsedemeyiz.

BU DA SORU PAKETİ
- Eşbaşkanlık, andımızın kaldırılması, Kürtçeye kısmi özgürlük, Kürt mücadelesinin kazanımları. Fakat “barış süreci”nin devamlılığı için yeterli mi?

- Andımızın kaldırılması, cesur bir adım. Ancak “Türklüğün” ve “etnik-dini değerlerin” her fırsatta yüceltildiği, propaganda malzemesi yapıldığı bir siyasi ortamda ne kadar anlamlı?

- Barajın düşürülmemesi, üç farklı alternatif sunulması bir nevi oyalama taktiği olmuyor mu?

- Kamuda başörtüsüne özgürlük yıllardır konuşuluyordu. Peki liyakate göre personel çalıştırmanın güvencesi ne? Eskiden başörtülülere uygulanan ayrımcılık, başörtüsüzlere karşı kullanılabilir mi?

- Gazetecilere ayrımcılığın uygulandığı, soru sorulmayan bir basın toplantısı, “demokratikleşme paketi” başlığına uyuyor mu?