Alevi Forum

Tam Versiyon: Firdevsi’nin Şahnamesi’nde Kürtler kitabı Kürtçe’ye çevrildi
Şu anda arşiv modunu görüntülemektesiniz. Tam versiyonu görüntülemek için buraya tıklayınız.

çerağ

Firdevsi’nin Şahnamesi’nde Kürtler kitabı Yüksekovalı çevirmen Erkan Çardakçı tarafından Farsça’dan Kürtçe ve Türkçe’ye çevrildi. Erkan Çardakçı’yla bu çalışmasını konuştuk.

YÜKSEKOVA - İran Edebiyatı'nın en önemli şairlerinden ve ünlü düşünür Firdevsi'nin başlıca yapıtlarından olan Şahneme'de İran ve Mezopotamya'nın tarihi anlatıldığı gibi Mezopotamya'nın kadim halklarından olan Kürtlerin tarihinden de söz edilir. Şahname'nin bir çok metnin de Kürtler hakkında detaylı bilgiye erişmek mümkün. Bu önemli kaynak eser genel olarak bütün Mezopotamya halkları için başlıca başvuru kaynağıdır. İranlı bir Kürt olan Seccad Aydınlu'nun 'Firdevsi'nin Şahnamesi'nde Kürtler' eseri ise Kürtler için daha ayrı bir öneme sahiptir. Firdevsi'nin Şahnamesi'nde, Kürtler hakkında geçen bütün metinleri detaylı olarak inceleyen ve bir kaynakta birleştiren bu eseri Farşça'dan Kürtçe ve Türkçe'ye çeviren Yüksekovalı çevirmen Erkan Çardakçı, bir yıl süren çalışmasının
meyvesini anlattı:


Erkan Çardakçı kimdir, kendinizi tanıtır mısınız?
Yüksekova’nın Dara köyünde dünyaya geldim, ilk okul döneminde yaşanan trajik olaylar ve amcamın faili meçhul bir suikast sonucu öldürülmesinden sonra İran’a göç etmek zorunda kaldık. Daha sonra ilk ve orta öğretimimi İran’ın Urmiye kentinde tamamladım. 2000 senesinde tekrar Türkiye’ye geri döndük ve lise eğitimimi Yüksekova lisesinde tamamladım. Üniversite eğitimimi Endüstri Mühendisliği bölümünde İstanbul Arel Üniversitesinde ve daha sonra Roma Tor Vergata University’de 2013 yılında tamamladım. Tabi İran’da geçirdiğim 7 sene bana birçok şey kazandırdı, en önemlisi de dünyanın şüphesiz en güzel dillerinden biri olan Farsça diliydi. Tabi Türkiye’ye döndükten sonra bu dili bir çok alanda kullandım gerek kitap çevirilerinde gerekse üniversite hayatımda çok işime yaradı. Bu dilin hayatıma kattığı en önemli gelişmelerden biri de bu elimizdeki “Firdevsinin Şehnamesinde Kürtler” Kitabıdır.


Firdevsinin Şehnamesinde Kürtler kitabı elinize nasıl ulaştı, çevirmek nereden aklınıza geldi?
Firdevsinin Şehnamesinde Kürtler kitabı İranlı bir Kürt olan Seccad Aydınlu’nun eseridir. Onu Türkçeye çevirmek, aslında bir tesadüf sonucu tanıştığım Avesta Yayınları sahibi sevgili Abdullah Keskin’in bir fikri sonucunda ortaya çıktı. Bir kitap fuarında tanıştık ve bana bu kitabı çevirmeyi tavsiye etti. Bir yıllık bir çalışmanın sonucunda ortaya çıktı umarım beğenilmiştir.

Firdevsi ve Şahname hakkında bilmeyen okurlarımız için kısa bir bilgi verir misiniz?

Firdevsi bilindiği gibi İran şiir ve edebiyat dünyasının en büyük isimlerindendir ve en önemli eseri de kendi deyimiyle “30 yıl emek verdiği Şehname” eseridir. Şehname Fars dilini yüceltmekle beraber İran’da hata daha genel, Mezopotamya’da yaşayan halkların –ki bunlara Ari halkları denir- kültürünü dilini dinini edebiyatını ve mitolojisini ele alan en önemli eserdir. Bunun yanında bu halkların tarihine de ışık tutan bir kaynak niteliğindedir. Firdevsinin Şehnamesinde Kürtler kitabı da Şehnamenin Kürt ezgilerinden ve masallarından yaptığı alıntıları irdelemek ve bu masalların orijinalleriyle karşılaştırmakla beraber, Şehnamede Kürtlerden söz edilen bölümleri incelemiştir.


Bu kitap ne anlatıyor? Kürtler hakkında, Kürt mitolojisi, masalları vs..
Firdevsinin Şehnamesinde Kürtler tıpkı kapak yazısında anlatıldığı gibi: Fars edebiyatının en eşsiz şair ve düşünürlerinden biri olan Firdevsi'nin, Şahname adlı eserini yarattığı günden bugüne dünya destan literatürünün de en saygın köşesinde yer edinmiştir. Firdevsi'ye bu evrensel değeri kazandıran elbette ki Şehname'nin, özellikle Ortadoğu halklarının edebiyatı olmak üzere dünya edebiyatı üzerindeki çağını aşan bir etki alanına sahip olmasıdır. Firdevsi'nin Şehname yapıtıyla Ortadoğu'da yaşayan halkların yazılı ve sözlü edebiyatını derinden etkileme nedenlerinden belki de en önemlisi söz konusu halklara dair doğrudan kimi zaman da dolaylı bir şekilde kültürel ve bugünkü anlamıyla sosyolojik veriler sunmasıdır. Bu çalışmanın da gösterdiği gibi Kürtler de bu halklar arasındadır.

Şehname destanında Kürtleri ve söz konusu destan ile Kürt destanları arasındaki karakteristik ve imgesel benzerlikleri ele alan elinizdeki eser, Kürtlerin asırlar boyunca Şehname destanıyla nasıl bir tarihsel-kültürel hafıza ağı ördüklerini göstermesi açısından da sayılı özgün bir nitelik taşımaktadır.


Şehnamede Kürtlerden bir çok alanda söz edilmiştir. Bir Ari halkı olan Kürtlerin aslında menşeinin nerden geldiği sorusuna Firdevsi, Demirci Kawa’nın zalim hükümdar Dehak’a karşı yaptığı isyan olayıyla yanıt vermektedir. Onun dışında tarihin akışıyla beraber Pehlivanlık ve Kürt sözlü edebiyatında geçen diğer masalsı imgelere de ışık tutmaktadır.


Okurlarımız kitabı nasıl temin edebilirler ve kitap hakkında son sözleriniz?
Bu kitabın editörü aynı zamanda benim çok sevgili ağabeyim sevgili Mithat Kutlara da buradan sonsuz şükranlarımı sunuyorum. Ve tabiî ki sevgili Abdullah keskinin çalışmaları ve Kürt edebiyatı ve yayıncılığı alanındaki emekleri de takdire şayandır. Bu kitap Avesta yayınlarından (http://www.avestakitap.com/) çıkmıştır ve birçok seçkin kitap evinin yanında, internet üzerinden de temin edilebilir. Bu kitabı sevgili babam İsfendiyar Çardakçıya ithaf ettim ama basımı sırasında yurt dışında bulunduğum için bu yazı eksik kalmış burada sizin sayenizde ona da teşekkürü bir borç bilirim..

dargecithaber.com

http://www.zohreanaforum.com/tarih/59441...rildi.html